BRAHMS 3

‘Op de schouders van reuzen’. Over einde en eeuwigheid.

Het ABG Kamerorkest heeft een traditie in het geven van concerten met een thema.
Concerten rond de 4-mei herdenking bijvoorbeeld: vóór de twee minuten stilte een kort, gedragen werk, gecombineerd met boven het orkest geprojecteerde videobeelden. Na de twee minuten stilte een compositie als het Requiem van Wolfgang Amadeus Mozart, de Kammersymfonie van Dmitri Sjostakovich of de Kindertotenlieder van Gustav Mahler.
Een concert met het thema ‘Sturm und Drang’: een verteller leidt ons middels korte muziekfragmenten van onder anderen Georg Philipp Telemann, Antonio Vivaldi en Johann Christian Bach uiteindelijk naar de volledige uitvoering van de ‘Eroica’ van Ludwig van Beethoven: van de volgzame componist in dienstverband tot de kunstenaar die zichzelf in het middelpunt van zijn werk plaatst.

Ook het nu komende concert heeft een thema: ‘Op de schouders van reuzen’.
Met de dood van iedere grote componist, ieder groot mens, komt een einde aan een tijdperk. Maar wat hij of zij geschapen heeft, gezegd heeft, is niet verdwenen, een ander bouwt hierop verder met weer zijn of haar eigen stem en eigen geluid. Tegelijkertijd blijft echter ook het origineel bestaan.

Johann Sebastian Bach overleed tijdens het schrijven van de Kunst der Fuge. Midden in fuga 14, maat 239, houdt de muziek plotseling op.
Joseph Haydn componeerde muziek op de laatste zeven woorden van de verlosser aan het kruis.
Wolfgang Amadeus Mozart overleed tijdens het schrijven van zijn Requiem, de eerste acht maten van het Lacrimosa zijn de allerlaatste noten die hij schreef. Maar zijn ouverture voor de opera Figaro blijft echter voor altijd een feest vol levensvreugd en hoop.

Johannes Brahms was een groot bewonderaar van deze drie componisten, Bach, Haydn en Mozart en wilde het liefst een navolger van hen zijn. Maar hij was ook bang voor deze reuzen in de muziek, bang om niet te voldoen. Toch wendt hij zich niet af van hun grootsheid, integendeel.
Brahms was als een roeier die, terwijl hij aan de riemen trekt om voorwaarts de toekomst in te varen, zijn ogen gericht houdt op dat wat achter hem ligt, het verleden.
En Brahms had, evenals zijn voorgangers, een volstrekt eigen geluid en een eigen stem. Eerst nog wat schuchter, zoals in het menuet uit zijn Eerste Serenade, gecomponeerd nog naar het model van Mozart. Maar dan, uiteindelijk en in volle glorie, toont hij zich in zijn Derde Symfonie!
Isaac Newton zei ooit eens: ‘Als ik verder kon zien dan anderen, dan was dat omdat ik op de schouders van reuzen stond.’ Johannes Brahms stond op die schouders.

Het ABG Kamerorkest speelt de volgende werken, zonder pauze.

Bach: Contrapunctus nr 14 uit de Kunst der Fuge.
Mozart: de eerste acht maten van het Lacrimosa uit het Requiem.
Haydn: Introduzione uit Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze.
Brahms: Menuet uit de Eerste Serenade.
Mozart: Ouverture Figaro.
Brahms: Derde Symfonie.

Een verteller neemt ons mee...